ÖĞRETİM TEKNİKLERİ 4

—Kavram Haritası Çeşitleri:

—Kavram haritaları örümcek, zincir, balık kılçığı ve hiyerarşik olmak üzere 4 farklı şekilde hazırlanabilir.

—Örümcek kavram haritaları; bir ana kavram ve bu kavramın özelliklerini göstermek amacıyla kullanılır.

—Örümcek haritalar, merkezi bir fikir veya bir düşünce etrafında detaylı düşünmeyi sağlamada faydalıdır.

—Bir kavram yazılır.

—Etrafına bu örnekler yazılır.

—Bir soru yazılır.

—Etrafına cevapları yazılır.

—Bir ifade yazılır.

—Etrafına bu ifadelerle ilişkili başka ifadeler yazılır.

—Zincir kavram haritaları; olayların akışını ve akış esnasında bu olaylar arasındaki ilişkileri gösterir.

—Balık kılçığı; bir konu ve konuyla ilgili faktörleri (ana neden ve alt nedenleri) neden-sonuç ilişkisi kurarak irdeleyen sistematik düşünmeyi sağlayan ve sonuç olarak analitik bir yaklaşım güden diyagramlardır.

—Fikir üretme amaçlı örgütsel problemlerin çözümünde kullanılır.

—Hiyerarşik kavram haritalarında; ana kavram ve alt kavramlar genelden özele doğru yerleştirilir.

—Ana ve alt kavramlar arasındaki oklara bu kavramlar arasındaki ilişki yazılır.

—Akıl Zihin Haritaları: 

—Zihin haritaları düzenli ve kağıda dökülmüş beyin fırtınası tekniğidir.

—Zihin haritaları da kavram haritalarına benzer bir biçimde anahtar kavramlar ve onlar arasındaki ilişkileri gösteren bilgiler ağaç gibi dallara ayrılır.

—Kavram haritaları daha doğrusaldır, zihin haritalarının yaklaşımı ise daha küreseldir.

—Öğrenciler merkezli bir fikirden yola çıkarak çabucak büyük bir resim oluştururlar.

—Zihin haritaları yazılı ya da sözlü bilgiyi hatırlama, açık uçlu sorular sorma, proje ve olayları planlama ve değerlendirme ya da bir toplantının görsel kaydını tutmada yararlıdır.

—Öğrenciler zihin haritası yapmaktan daha çok hoşlanırlar. Not tutmak ya da beyin fırtınası yapmak amacıyla sayfanın ortasına önemli bir kavram yerleştirilir.

—Sonra merkezden dışarıya doğru anahtar sözcükler ve şemalar hızlıca yazılmalı ve uygun başlıklarda renk kodlaması yapılmalıdır.

— Zihin haritasındaki sözcükler yazılmalı ve bağlayıcı çizgilere yerleştirilmelidir. 

—Bireysel açıklamalar yapmak ve bilgiyi görsel anlamda transfer etmek ve sentezlemek için renkler şemalar ve kodlamalar kullanılabilir

—Zihin haritaları hangi durumlarda kullanılır

—Günlük vb. planların yapılmasında

—Not tutmada

—Bir projeyle ilgili strateji belirlemede

—Kitap, konu, makale, vb. özetlerinde

—Konu anlatımlarına girişte veya sonuçta

—Sunumlarda

—Beyin fırtınası yaparken

—Ders çalışırken kullanılır.

—Kavram Ağları:

—Kavram ağları, öğrencilerdeki mevcut bilgileri harekete geçirerek, kavramlar arasındaki ilişkileri ve kavramların kapsamlarını geliştirmek amacıyla kullanılan grafik araçlardır.

—Kavram ağları yapılırken, genellikle en büyük miğfer (asıl) kavram merkezde yer alır.

—Bu kavramın kapsamına giren diğer kavramlar, kapsam ve özgün özelliklerinin yakınlık derecesine göre sınıflandırılır ve gruplandırılır.

—Bilgi Haritaları:

—Bir metindeki önemli sözel bilgilerin ve bu bilgiler arasındaki ilişkilerin “çerçeve – bağ – çerçeve” şeklinde şematik olarak gösterilmesidir.

—Öğrenilecek bilgiyi haritalandırır.

—Bilgi haritasının görsel yapısı ilk bakışta önemli miktarda bilgi sunar.

—Kavramlar, alt kavramların yanı sıra tanım, diğer önemli bilgileri, özellikler ve örnekler bu haritada yer alabilir.

—Daha çok öğrenen tarafından kullanılan araçlardır

—Birçok yönden kavram haritasından farklıdır.

—Haritadan daha çok şema şeklinde oluşturulur.

—Kavram Yanılgılarını Tespit Eden Araçlar:

—Kavram Haritaları:

—Kavram yanılgılarının hem tespit edilmesinde hem de giderilmesinde kullanılır.

—Bilgi ve kavramlar arasındaki ilişkiyi genelden özele doğru görsel hale getirerek açıklama yaklaşımıdır.

—Kavramsal  Karikatürler:

—Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına uygun olarak öğrencilerin dersle ilgili bilgi ve becerilerini pekiştirmek ve kalıcı öğrenmeleri sağlamak için kullanılır.

—Öğrencilerle ilk olarak derste öğrendikleri temel kavram ve ilkelerle ilgili olumlu ve olumsuz ifadeler oluşturur.

— Bu ifadeler insan ya da hayvan figürleri kullanılarak bir poster üzerine resimlendirilir.

—Bu resim üzerinden yapılan tartışmada varılan sonuçlar çalışma kağıdı üzerinde gösterilir.

— Doğru ve yanlış, ifadeler gerekçeleriyle belirtilir.

—Kavram karikatürleri normal karikatürlere göre farklı özellikler göstermektedir.

— Karikatürler bireyleri güldürmek amacıyla kullanılırken, kavram karikatürleri öğrencileri eğlendirerek bilgilerini sorgulatmak amacıyla kullanılmaktadır.

— Kavram karikatürleri yapısal açıdan bilinen karikatürlerden farklı olup içerisinde mizahi ve abartılı unsurları barındırmamaktadır.

Not: Kavramsal karikatürler, kavram kargaşasını hem tespit etmede hem de gidermede kullanılırlar.